อัปเดต: คำอธิบายกราฟงบประมาณกองทัพ: แก้ไขหน่วยเงินเป็นเหรียญสหรัฐ (USD), เดิมใส่ผิดเป็นบาท (THB). เพิ่มลิงก์ เอแบคโพลล์, นายกตอบคำถามเรื่องปัญหาคอร์รัปชัน (วิดีโอ)
จากข้อมูลของ Transparency International นี่คือกราฟแสดงดรรชนีชี้วัดภาพลักษณ์คอร์รัปชัน (CPI) จากปี 2545-2552:
เครดิต: กราฟพล็อตโดย คุณหนูเอง โดยใช้ข้อมูลจาก Corruption Perceptions Index 2009
อ่านทื่อ ๆ ตามกราฟได้ว่า:
ดัชนี CPI ชี้ว่า ช่วงปี 2545-2548 ระหว่างสมัยรัฐบาลทักษิณ ภาพลักษณ์การคอร์รัปชันลดลงตามลำดับ.
กระทั่งปี 2549 ปีที่รัฐประหาร ภาพลักษณ์การคอร์รัปชันกลับมาขยายตัวอีกอย่างรวดเร็ว ต่อเนื่องถึงปี 2550.
พอปี 2551 สมัยรัฐบาลสมัคร รัฐบาลสมชาย ภาพลักษณ์การคอร์รัปชันลดลงอีกครั้ง (อภิสิทธ์เป็นนายก 17 ธ.ค. 2551, หลังการประกาศ CPI 2008/2551).
ปี 2552 สมัยรัฐบาลอภิสิทธิ์ ดัชนี CPI ชี้ว่า ภาพลักษณ์การคอร์รัปชั่นเพิ่มขึ้นใหม่.
** ข้อมูลนี้ไม่ได้บอกว่า รัฐบาลทักษิณ, สมัคร, สมชาย ไม่ได้คอรัปชันเลย. แต่บอกว่า ถ้าใช้ เกณฑ์เดียวกัน
รัฐบาลสุรยุทธ์จากการรัฐประหาร และ รัฐบาลอภิสิทธิ์ นั้น แย่กว่า ในเรื่องดังกล่าว.
(นี่เป็นการอ่านแบบทื่อ ๆ ตามกราฟ โปรดอ่านต่อด้านล่าง ถึงข้อวิพากษ์ดัชนี CPI และการอ่านที่น่าจะแฟร์กว่า-มั๊ง)
เกี่ยวกับ CPI: Corruption Perception Index หรือ ดรรชนีชี้วัดภาพลักษณ์คอร์รัปชัน เป็นการสำรวจระดับความรู้สึก/การรับรู้ของกลุ่มตัวอย่างต่อปัญหาคอร์รัปชันในประเทศนั้น ๆ. นิยามคำว่าคอร์รัปชัน หมายถึง การกระทำใดๆ ของเจ้าหน้าที่ของรัฐ ในการให้ได้มาซึ่งประโยชน์ส่วนตน
. ค่า CPI เริ่มตั้งแต่ 0 คะแนน ถึง 10 คะแนน. ค่า CPI ยิ่งสูง หมายถึงภาพลักษณ์คอร์รัปชันยิ่งต่ำ.
หมายเหตุตัวใหญ่ ๆ: เนื่องจากดัชนี CPI นี้มาจากการสำรวจสอบถาม ผลลัพธ์โดยตัวมันเองจึงเป็นอัตวิสัย (subjective) ตามแหล่งข้อมูล และจะยิ่งน่าเชื่อถือน้อยลง สำหรับประเทศที่มีแหล่งข้อมูลน้อย. เนื่องจากแหล่งข้อมูลของแต่ละประเทศนั้นแตกต่างกัน และ การจัดทำดัชนีนั้นใช้ข้อมูลย้อนหลัง 3 ปี การเปลี่ยนแปลงในภาพลักษณ์ของการคอร์รัปชันจึงอาศัยเวลา, ผู้จัดทำจึงไม่แนะนำให้เปรียบเทียบดัชนีปีต่อปีชิดกัน หรือเปรียบเทียบดัชนีข้ามประเทศ (=ใช้จัดอันดับไม่ได้). ดูข้อวิพากษ์เพิ่มเติมต่อดัชนีนี้.
ตามข้อวิพากษ์นี้ คะแนนของปี 2549, 2550, 2551 ก็อาจเป็นผลพวงต่อเนื่องจากสมัยรัฐบาลทักษิณด้วย. การบอกว่ามีการคอร์รัปชันเพิ่มขึ้นหรือน้อยลง โดยใช้กรอบเวลาน้อยกว่า 3 ปี จึงเป็นเรื่องที่ไม่น่าทำ (เช่นบอกว่า สมัยรัฐบาลสมัคร, สมชาย, หรืออภิสิทธิ์ มีการคอร์รัปชันมากขึ้นหรือน้อยลง – ทุกช่วงไม่ถึง 3 ปี). แต่หากจะดูเป็นในกรอบเวลาที่กว้างกว่านั้น ก็น่าจะพอทำได้. เช่น ใช้ปี 2549 ปีที่มีรัฐประหารเป็นหมุดหมาย แล้วเปรียบเทียบช่วงก่อนรัฐประหารกับหลังรัฐประหาร โดยเว้นช่วงไป 3+ ปี, เช่นเทียบปี 2548 กับ 2552.
ตามนี้แล้ว ดัชนี CPI ก็พอจะช่วยให้เราเห็นได้ว่า เหตุผลหนึ่งที่ คมช. (ด้วยการสนับสนุนของคณะยอดมนุษย์ผู้ทรงศีล และให้เสียงโดยพันธมิตร) ได้ใช้อ้างเพื่อทำรัฐประหาร ที่ว่า รัฐบาลทักษิณคอร์รัปชัน
นั้น แม้จะเป็นความจริง (ซึ่งต้องจริงแน่ ๆ ล่ะ คอร์รัปชันมีทุกที่) แต่การรัฐประหารของพวกท่าน ก็ไม่ได้ช่วยให้สถานการณ์อะไรดีขึ้นเลย หนำซ้ำภาพลักษณ์ยังเลวลงได้อีก. มีความชอบธรรมในการรัฐประหารจริง ๆ. เสียสละ.
follow-ups: เอแบคโพลล์: ประเมินสถานการณ์ปัญหาทุจริตคอร์รัปชันในภาครัฐและประสบการณ์ในการถูกเรียกรับผลประโยชน์จากเจ้าหน้าที่รัฐ (prachatai.com),
นายกตอบคำถามเรื่องปัญหาคอร์รัปชัน (pm.go.th),
ศิลปะแห่งการคอร์รัปชัน (art4d.com)
เรื่องใกล้ ๆ กัน: กราฟ งบประมาณกองทัพไทย เทียบกับ จีดีพี ของประเทศ หลังรัฐประหาร 19 กันยา 2549 (ข้อมูลจาก Paul Chambers, University of Heidelberg อ้างตาม The Economist):
งบประมาณกองทัพไทย ก่อนรัฐประหาร อยู่ที่ประมาณ 1% ของ GDP, หลังรัฐประหารขึ้นมาที่ประมาณ 2% (และมีแนวโน้มสูงขึ้น).
คิดเป็นตัวเงิน ก่อนรัฐประหาร อยู่ที่ประมาณ 2 พันล้านเหรียญสหรัฐ, หลังรัฐประหารขึ้นมากกว่าเท่าตัว เป็นประมาณ 4.5 พันล้าน.
เห็นแบบนี้ ใครอาจจะบอกว่า แหม ถ้ารัฐบาลทักษิณ คอร์รัปชันเชิงนโยบาย
… ดูท่าทางกองทัพไทยและผู้สนับสนุน(และผู้ที่กองทัพสนับสนุน)ก็อาจจะ คอร์รัปชันเชิงรัฐประหาร
อยู่ คือกัน.
อย่าไปว่าเขาแบบนั้นสิ ไม่น่ารักเลย (กอ.รมน. เขาเป็นสปอนเซอร์งาน Fat Fest ดี ๆ ให้เรานะ อย่าลืมสิ moso moso) … ผมคิดว่า การเพิ่มงบกองทัพไทยมันสมเหตุสมผลนะ.
ซื้อปืน ซื้อรถถังไว้เถอะ ดีแล้ว … เพราะเราจะไม่เหลือเพื่อนบ้านแล้วน่ะ :p
technorati tags: Corruption Perception Index, Thailand, coup